maandag 11 november 2013

Houtbouw in Europa en de wereld



Houtskeletbouw en passief bouwen worden reeds vele jaren toegepast. Een goed bewaarde houtbouw is de Horuy-ji- tempel (Japan) en dateert van 607 nc. In Scandinavië vinden we de Stave kerk in Hopperstad (Noorwegen) die geschat wordt op 800 jaar.


Houtbouw werd gedurende eeuwen in het bijzonder toegepast in regio's waar wouden overvloedig aanwezig waren (Scandinavië, USA, Canada) of gebieden gekenmerkt door slechte bouwgronden (Nederland). Nu worden in de USA en Canadabij benadering 90% van de huizen gebouwd in houtskelet, maar ook inGroot Brittannië, Australië, Nieuw Zeeland en Japan is houtskelet, bijzonder gemeenzaam. Ook in aardbevingsgevoelige contreien wordt nu steeds meer voor houtskeletbouw gekozen.

Bij de platformmethode wordt het gebouw niveau per niveaugeconstrueerd waarbij de balklaag telkens rustenop de wanden, terwijl bij de balloonbouwmethode de stijlen in de buitenwanden ononderbroken zijn over de hoogte van het bouwwerk, of op zijn minst over 2 verdiepingen, en de roosters aan de wanden zijn bevestigd. Beide werkwijzen hebben voor- en nadelen, waardoor nu ook de semi-balloon-methode is ontstaan. De balloonbouwmethode is minder geschikt voorfabrieksmatige productie, omwille van de grote elementen, die de vervoerbaarheid . Ofschoon dit het oudste systeem van moderne houtskelet is wordt deze bouwwijze niet vaak toegepast.








Momenteel wordt houtskelet inzonderheidtoegepast omwille van enkele eigenschappenlkwaliteitendie vooralde laatste decennia aan belang winnen: het gemak van prefabricage en de daarmee gepaard gaandekorteopbouwfase, de duurzaamheid van de toegepaste bouwmaterialen, de uitgelezen geschiktheid van houtskeletbouw op vlak van isolatie en de vele mogelijkheden geboden aan zelfbouwers. U vindt meer info over passief bouwen bij www.secbvba.be.

Houtskelet-elementen worden meer en meer geprefabriceerd in moderne ateliers. De gebouwen worden voorafgaandelijkvolledig in 3D getekend met specifieke software. In deze fase komen alle denkbare tegenstrijdigheden reeds naar voor. Vanuit het tekenprogramma kunnen stuklijsten gegenereerd worden, maar ook wel stuurcodes voor robots, zodat afkortzagen enboorstratenvolledig auomatischkunnen worden aangestuurd. In de meest hedendaagse ateliers worden de wand- en vloerelementen ook volautomatisch samengesteld. Natuurlijk is de graad van automatisering afhankelijk van de onderneming, maar de tendens naar steeds verdergaande automatisatieen centralisatie is duidelijk herkenbaar. Dit leidt tot mede in kapitaalintensieve bedrijven dienog enkel instaan voor de productie van wand- en vloerelementen, en andere ondernemingen die enkel de montage op in situ zelf uitvoeren. Een en ander leidt er toe dat door deze doorgedreven automatisering en procescontrole de kosten ten gevolge van fouten door correctie op het bouwterrein tot een minimum worden herleidt en dat debouwmaterialen, op een zo doeltreffend mogelijke wijze worden gebruikt.

Inzake de duurzaamheid van houtskeletbouw moet een verschil worden gemaakt tussen de ecologische duurzaamheid en de bouwtechnische duurzaamheid. De duurzaamheid op ecologisch vlak van houtskelet spruit voort uit het gebruik vannagroeibare grondstoffen (hout), die tijdens hun levenscyclus eerst CO2 binden(levend hout) en deze daarna blijven bufferen (constructiehout). Duurzaam bosbeheer wordt verzekerd door een PEFC-label (algemeen gangbaar en verplicht bij openbare aanbestedingen) en/of het FSC-label.

Houtskeletbouw leent zich in het bijzonder om zonder plaatsverlies toch soms vrij volumineuze hoeveelheden thermische isolatie te plaatsen. Houtskelet is dan ook bijzonder geschikt voor lage-energiebouw en passiefbouw. Evenwel zijn houtskeletelementen doorgaans zeer licht, waardoor de thermische inertie beperkter is dan intraditionele bouwwerken. Aan dit nadeel kan echter op vrij gemakkelijk en betaalbare wijze worden verholpen door het gebruik van dekvloeren.

Door de stijgende bouwkosten is steeds meer vraag naar bouwmethodes waarbij de bouwer ook zelf een en ander kan doen, om als dusdanig deprijs te beperken. Houtskelet is gekarakteriseerd door methodes van afwerken die, mits een korte vorming, waarbij leken heel wat voorafgaand werk kunnen leveren.